BIOMEDISCHE PRAKTIJK DR JOHAN DE SAEDELEER WOMMELGEM - ANTWERPEN

OZONTHERAPIE

Wat is Ozon?

Ozon is een zuurstofverbinding en wordt door haar ontsmettende werking niet alleen in geneeskunde toegepast maar ook in de industrie, ondermeer bij zuivering van vervuild water of voor zuiver drinkwater. Ozon vormt in de atmosfeer een laag die schadelijke UV-zonnestraling opvangt. de laatste tijd komt Ozon steeds meer in de belangstelling als natuurlijk geneesmiddel tegen tal van ziekte zoals chronische vermoeidheid en hart-en vaatproblemen. Ozon kan ook reumatische en andere pijnen verlichten en is werkzaam tegen hardnekkige ontstekingen van uiteenlopende aard. Ook tegen diverse huid en darmziekten wordt ozon met succes toegepast.

Hoe werkt Ozon?

De werking van ozon berust op een drietal eigenschappen:

1. Ozon doodt bacteriën, schimmels en virussen en werkt ontsmettend. Het wordt daarom aangewend bij: virusinfecties, herpes, gordelroos, schimmelaandoeningen, bacteriële ontstekingen.
2. Ozon stimuleert de zuurstofwisseling in de cel. Ozon verplicht cellen zuurstof op te nemen. Ozon biedt de uitgeputte patiënt een surplus aan energie aan. Uitgeputte weefsels herstellen bijzonder vlot door de verhoogde zuurstofopname. De veerkracht wordt opgedreven en de natuurlijke afweer wordt verhoogd tegen indringers en stress. Toepassingen van deze eigenschap zijn: Algemene vermoeidheid, huidziekten, ontgifting van het lichaam, darmaandoeningen, mononucleose. Door deze eigenschap worden de gevolgen van slagaderlijke doorbloedingstoornissen alsook de doorbloeding sterk verbeterd. Hierdoor vindt het toepassingen bij angina pectoris en vaatverstoppingen.
3. Ozon beïnvloedt de stofwisseling van in het bloed voorkomende vetzuren (cholesterol) en gaat bloedvatverkalking tegen. Toepassingen hiervan zijn: teveel aan cholesterol, levercirrhose, geelzucht, verwikkelingen van suikerziekte

Ozontherapie Protocol voor IFN-gamma Stimulatie

Ozontherapie is een complexe behandeling waarbij de dosering en methodologie zorgvuldig moeten worden afgestemd op de specifieke therapeutische doelen. Bij autohemotherapie, waarbij bloed wordt afgenomen, vermengd met ozon en terug in de bloedbaan wordt geïnjecteerd, zijn er verschillende doseringsprotocollen afhankelijk van het gewenste effect, zoals stimulatie van IFN-gamma.

Ozonconcentraties en Doseringen bij Autohemotherapie

Bij autohemotherapie wordt het bloed meestal blootgesteld aan ozon in concentraties variërend van 20 µg/ml tot 80 µg/ml, afhankelijk van het doel van de behandeling. Hier is een overzicht van de verschillende doseringen en hoe deze zich verhouden tot de afname en terugplaatsing van bloed:

• Lage Doses (10-20 µg/ml): Dit wordt gebruikt bij standaard ozontherapie om subtiele immunomodulatie te bereiken zonder overmatige stimulatie van het immuunsysteem. Deze doses stimuleren de productie van antioxidanten en verbeteren de algehele celgezondheid, maar de IFN-gamma productie blijft relatief gematigd. Meestal wordt 50-100 ml bloed afgenomen en behandeld met ozon bij deze concentraties.
• Middelhoge Doses (20-40 µg/ml): Bij deze doseringen wordt een sterkere immuunrespons beoogd, inclusief een verhoogde productie van cytokines zoals IFN-gamma. Dit wordt vaak toegepast bij chronische ontstekingsaandoeningen en om een sterker antiviraal en antibacterieel effect te bereiken. Bloedvolumes van 150 ml worden gebruikt, waarbij het bloed ozon wordt toegediend met concentraties in deze middenzone. Dit is geschikt voor patiënten die behoefte hebben aan een intensievere behandeling zonder overmatige oxidatieve stress.
• Hoge Doses (40-80 µg/ml): Dit wordt gebruikt bij intensieve therapieën, zoals bij de behandeling van kanker of zeer ernstige chronische infecties. Hoge doses zijn gericht op krachtige stimulatie van het immuunsysteem, waaronder significante verhogingen in IFN-gamma, TNF-alpha en andere pro-inflammatoire cytokines. Bij hoge doses kan 200 ml bloed worden afgenomen en behandeld. De hogere ozonconcentraties zorgen voor een meer uitgesproken therapeutisch effect, maar vereisen ook zorgvuldige monitoring om mogelijke bijwerkingen te beheren.

Voor specifiek IFN-gamma stimulatie:

• Bloedafname: Tussen 100-200 ml bloed wordt afgenomen, afhankelijk van de tolerantie van de patiënt en de ernst van de aandoening.
• Ozonconcentratie: 40-60 µg/ml wordt vaak gekozen voor een gebalanceerde stimulatie van het immuunsysteem zonder overdreven oxidatieve stress. Voor zeer resistente gevallen kan men overwegen om tot 80 µg/ml te gaan.
• Behandelingsfrequentie: Behandelingen worden vaak 1-2 keer per week toegediend, met evaluatie na 4-6 sessies om de respons van de patiënt te beoordelen.

Nog eens kort de toepassingen:

• Vermoeidheid
• Slagaderlijke en hersen-doorbloedingsstoornissen
• Diabetes
• Virusontstekingen: herpes, mononucleose
• Hyperventilatie
• Hepatitis
• Slecht zicht en gehoor door ouderdom
• Abcessen
• Slecht helende wonden
• Darmontstekingen zoals Colitis ulcerosa
• Acne
• Sportgeneeskunde
• Schimmelziekten
• Eczeem
• Hooikoorts
• Allergieën
• Jicht en reuma
• Hart en bloedsomloopzwakte
• Tinnitus
• Vertigo
• Vetstofwisselingstoornissen
• Obstipatie
• Nierziekten
• Menopauzale klachten

Hoe gebeurt de Ozontherapie?

Bij een grote eigenbloedbehandeling wordt 100-250 ml eigenbloed via een canule uit een ader afgenomen. Dit bloed wordt gemengd met een Ozon-zuurstofmengsel en laat men terug in deze ader indruppelen. De behandeling duurt 15 tot 30 minuten. Het is aanbevolen 10 behandelingen te ondergaan, om nadien over te schakelen op een onderhoudsbehandeling.

Uitgebreidere informatie voor patiënten

Waarop moet U als Patiënt op letten?

Voor U een ozontherapie begint, moet U met Uw arts overleggen, welke medicamenten U op dat ogenblik mag innemen. Deze medicamenten mogen onder geen geding stopgezet worden. De ziekenfondsen vergoeden de kosten van een ozontherapie nog niet terug, alhoewel de medische en ook wetenschappelijke voordelen voor handen liggen. (Verkorting van de ziekteduur, eventueel vermijden van een ziekteverlof, besparing op medicamenten). Enkele privaatverzekeringen vergoeden gedeeltelijk of geheel de therapiekosten. Informeer U hierover bij Uw privaatverzekering. Ozontherapie is een risicoarme therapie en wordt dikwijls met andere behandelingsvormen gecombineerd. (Neuraaltherapie, Acupunctuur, Manuele Therapie, Massage, Lymfedrainage, Homeopathie, Bach-Bloesem Therapie, Fytotherapie, Enzymtherapie, enz.)

Wat is OZON?

Ozon is als 3-atomige zuurstofverbinding O3 een energierijke vorm van het normale atmosferische zuurstof O2, dat uit 2 zuurstofatomen bestaat. O3 is bij kamertemperatuur een kleurloos gas met een karakteristieke geur (geur na regen, hoogtezon) en komt op de grond (smog) in concentraties tot maximaal 1 deel O3 per 10 miljoenen delen lucht voor (0,1 ppm = 140µg/m3 lucht; ppm = parts per million). Over het algemeen komt 0,03 tot 0,04 ppm enkel op 2000m hoogte voor(3-4 delen in 100 miljoen delen lucht). Door de sterk oxiderende eigenschappen en zijn sterke kracht als ontsmettingsmiddel wordt het in de hele wereld gebruikt voor de behandeling van drinkwater.

Wat is OZONTHERAPIE?

Medische ozon is altijd een mengeling van zuivere ozon en zuivere zuurstof.(Ozon als medicament). De ozon-concentratie varieert afhankelijk van de toepassing van 1-100µg/ml (= 0.05-5% O3), de gehele ozon dosis wordt bepaald door de arts, afhankelijk van het klinische beeld en de algemene conditie.

Eigenschappen en effecten van OZON

Medische ozon (van zuivere zuurstof geproduceerde ozon) heeft een sterk bactericide (bacteriedodende), schimmeldodende (mycocide) en virusinactiverende (virucide) werking en heeft daarom een breed toepassingsgebied bij de ontsmetting van geïnfecteerde wonden, maar ook voor bacteriën en virussen. Ozon stimuleert de zuurstofwisseling in de cel. Ozon verplicht cellen zuurstof op te nemen. Ozon biedt de uitgeputte patiënt een surplus aan energie aan. Uitgeputte weefsels herstellen bijzonder vlot door de verhoogde zuurstofopname. De veerkracht wordt opgedreven en de natuurlijke afweer wordt verhoogd tegen indringers en stress. Deze doorbloedingbevorderende eigenschap gebruikt men bij de behandeling van bloedsomloopstoornissen en bij revitalisering. Hierdoor vindt het toepassingen bij angina pectoris en vaatverstoppingen.

In de lage dosis concentratie (8-16µg/ml), wordt de eigen afweer d.w.z. het immuunsysteem geactiveerd. Ozon beïnvloedt de stofwisseling van in het bloed voorkomende vetzuren (cholesterol) en gaat bloedvatverkalking tegen.

Het toepassingsgebied van ozon

Uitgaande van de specifieke kenmerken van de medische ozon ontstaan vier belangrijke toepassinggebieden in de ozon therapie:

1. De behandeling van doorbloedingstoornissen, ook in de geriatrie
2. De behandeling virusziekten zoals leveraandoeningen (hepatitis) en herpes, mononucleose
3. De behandeling van geïnfecteerde, slecht helende wonden en ontstekingsprocessen
   • Open benen (ulcus cruris) bij diabetes, vaatziekten, roken, enz.
   • Darmontstekingen (colitis, proctitis, diverticulitis, ziekte van Crohn, enz.)
   • Verbrandingen en geïnfecteerde wonden, schimmel
4. Adjuvanstherapie voor kanker als gevolg van een algemene afweeractivering

Aanwendingsvormen van ozon

Medische en zelfs zo zuiver mogelijke ozon kan men wegens zijn prikkelende werking op de slijmvliezen niet in de LUCHTWEGEN toedienen.

Geen beademing met ozon!

Uit tientallen jaren ervaring zijn de volgende aanwendingsvormen ontstaan

1. De grote ozon eigenbloedbehandeling (extracorporale eigen bloed behandeling)
   In de geriatrie, voor revitalisering, voor de behandeling van doorbloedingziekten, virusziekten en de algemene afweeractivering. 100-250 ml patiëntenbloed wordt buiten het lichaam (in en met steriel materiaal voor éénmalig gebruik) met een nauwkeurig omschreven hoeveelheid ozon verrijkt, reageert volop met de rode en witte bloedcellen en het bloed in het algemeen en de stofwisseling wordt geactiveerd. Dit geactiveerde eigenbloed (geen ozon of zuurstof!) wordt aan de patiënt teruggegeven (gesloten systeem).

   MultiPass Auto Hemo Ozontherapy (MAHOT): Dit is vergelijkbaar met MAHT hierboven met enkele belangrijke uitzonderingen: 1) in plaats van dat het bloed met een spuit wordt teruggetrokken, wordt het bloed onttrokken via zuiging van de ozon genererende eenheid; 2) de hoeveelheid bloed verwijderd en vervolgens blootgesteld aan ozon / zuurstof mengsel is 200-220 ml (ongeveer tweemaal zoveel traditionele MAHT); 3) de slang en het materiaal is gespecialiseerd om ozon en stolling te weerstaan; 4) de ozon / zuurstof wordt gemengd in het bloed met druk waardoor een grotere concentratie van het ozon / zuurstof in het bloed en plasma oplost; 5) meerdere "passes" kunnen worden uitgevoerd op één sessie. Tot 15-20 passes zijn veilig uitgevoerd op repetitieve basis, maar de meerderheid van de patiënten ontvangen 6-10 passes; 6) omdat het bloed meerdere keren wordt onttrokken en terugkeert naar het lichaam, wordt een hogere dosis van heparine gebruikt om stolling te voorkomen; en 7) de resultaten zijn sterk toegenomen, soms ziet men een spectaculaire verbetering na één multipass sessie. Omdat de procedure is geautomatiseerd, is de tijdsduur van één pass veel korter. Omdat er meer materiaal, wegwerpmateriaal en arbeid bij betrokken is, is MAHOT duurder dan MAHT - maar de resultaten zijn veel sneller en meer uitgesproken. Volgens Dr. Lahodné van Oostenrijk, de pionier in deze aanpak, worden met een standaard behandeling van 10 sessies van 1 MAHOT(10 passes) per week de meeste aandoeningen opgelost.

   
2. De kleine ozon eigenbloedbehandeling wordt als intramusculaire injectie van eigen bloed gegeven ter immuunactivering, voor revitalisering, voor de behandeling van allergische aandoeningen of in het algemeen tot een verbetering van de lichaamseigen afweer.
3. De ozon-buidel-begassing en ozonwater behandeling. De uitwendige behandeling van wonden met de ozonbestendige kunststof zakken, laarzen, buidel, een klok of kleine wonden met ozonwater.
   
4. De rectale ozon toediening bij ziekten met ontstekingen van de darmen, maar ook voor de revitalisering en virussen, indien geen goede aders voor de grote ozoneigenbloedbehandeling voorhanden zijn.
   
5. Intraarticulaire ozontherapie. De injectie in de gewrichten bijvoorbeeld bij ontstekingsziekten van gewrichten (artritis, artrose).
6. Ozon water voor de topische (lokale) toepassing bij alle geïnfecteerde wonden, recente, operatieve wonden. Ozonwater vermindert ook huidverschijnselen zoals jeuk en ontstekingen. Geozoniseerd water kan worden volledig veilig gebruikt worden.

Bij welke ziekten kan OZON succesvol ingezet worden?

Uit: Ärztliche Gesellschaft für Ozon-Anwendung in Prävention und Therapie e.V.

Er zijn een aantal ziekten die door ozon therapie positief beïnvloed worden of zelfs te genezen zijn. Dit blijkt uit een groot aantal wetenschappelijke publicaties. Om ervoor te zorgen dat de patiënten van de laatste ontwikkelingen in de ozontherapie kunnen genieten, hebben de ozontherapeuten zich in Medische Verenigingen voor Ozontherapie verenigd om de uitwisseling van ervaringen van artsen te versterken en te versnellen. Uw arts zal u graag informeren, voor welke ziekte ozontherapie, die trouwens een laag risico vorm van therapie is, effectief is en met succes kan worden gebruikt. Zoals bij alle andere therapieën, kan men ook in de ozontherapie vooraf geen garantie op succes beloven.

• DOORBLOEDINGSTOORNISSEN

  Arteriële doorbloedingsstoornissen, zoals een vernauwing van de kransslagaders (angina pectoris), PAD (perifeer arterieel vaatlijden), met koud gevoel, pijn in de benen na slechts een korte wandeling (de zogenaamde etalagebenenziekte, claudicatio intermittens) als alarmtekenen, zijn bijna vijf decennia, het traditionele toepassingsgebied van de ozontherapie. Een aantal kleinere studies hebben dat met succes aangetoond. Medische ozon zal een aanvulling vormen, en dit in combinatie met andere aanvullende en klassieke behandelingen.

• REGENERATIE EN REVITALISERING / SPORT EN DUURSPORTEN

  Beroepsmatige stress situaties of buitensporige geestelijke en lichamelijke inspanningen zijn zeer goede indicaties voor een ozonbehandeling. De activering van de celstofwisseling van rode (erythrocyten) en witte (leukocyten) bloedcellen leidt tot een verbetering van de algemene toestand en zorgt voor een algemene revitalisering (herstel). Atleten/duursporters profiteren uitgesproken van deze eigenschappen. De maximale kracht wordt weliswaar niet verhoogd, maar de prestaties in de uithoudingsvermogenfase des te meer, ook onder maximale prestaties. Bovendien wordt de regeneratieduur in uithoudingssporten (fietsen, langlaufen, lange afstand hardlopen, berg lopen, Marathon, enz.) meetbaar verminderd.

• VERMOEIDHEID

  Alle vermoeidheidsverschijnselen waarvoor niet onmiddellijk een duidelijke oorzaak kan worden gevonden. Ozon is een sterk oxiderend gas, maar eens in het lichaam wordt het omgevormd tot een krachtig antioxidant dat onder meer het afweersysteem een enorme boost geeft. Een vreemde paradox, die echter met behulp van wat biochemie perfect te verklaren is. In ons immuunsysteem maken de witte bloedcellen zelf al ozon aan om indringers af te slaan. Als medisch ozon in het bloed wordt gebracht, speelt het daar eerst zijn rol van oxidant: het zorgt voor de vorming van een heleboel vrije radicalen. Zodra die echter door de celwand heen dringen, schiet het immuunsysteem in actie en worden ook een heleboel antioxidanten gevormd als tussenproducten. Men spreekt in dit verband van 'de therapeutische shock': via een tussenstap zorgt ozon voor een sterke stimulatie van het immuunsysteem en van de vorming van antioxidanten. Wegens deze bijzondere eigenschap doet ozontherapie het erg goed bij alle vormen van vermoeidheid waarvoor niet meteen een oorzaak is te vinden, zoals het chronisch vermoeidheidssyndroom.

• DE OUDERE PATIËNT - PREVENTIE EN THERAPIE GERIATRISCHE OUDERDOMSZIEKTEN

  De oudere patiënt is een ideale indicatie voor ozontherapie, daar alle kenmerken van de Medische ozon gebruikt kunnen worden: het verbeterde aanbod aan het lichaam van zuurstof, het mobiliseren van het immuunsysteem en het activeren van de lichaamseigen antioxidanten en radicaalvangers. Er is een positieve invloed op cerebrale vasculaire aandoeningen(hersenvaataandoeningen), die vaak worden gekenmerkt door concentratieproblemen, algemene zwakte, vergeetachtigheid, onzekerheid en duizeligheid tijdens het wandelen. In aanvulling op andere maatregelen is ozontherapie preventief inzetbaar en draagt het aanzienlijk bij tot de verhoging van de levenskwaliteit.

• OOGZIEKTEN

  Ouderdomsbepaalde bloedsomloopstoornissen treffen ook het oog met atrofische en degeneratieve veranderingen. We kennen de leeftijdsgebonden maculadegeneratie in het midden van het netvlies - het punt van het scherpste zicht. [Maculadegeneratie: Een groep van ziekten van het menselijk oog, die de macula lutea ( "punt van de scherpste visie," Gele vlek ") van het netvlies aantast met een geleidelijke vermindering van het zicht naarmate de weefsels meer aangetast geraken ]. Bij de oogzenuw vindt men ook in verschillende gradaties een aantasting, de zogenaamde opticusatrofie (oogzenuwafsterven). Uit een studie van het Universitair Oogziekenhuis Siena (Toscane Italië) en uit de praktijk blijkt dat een ozonbehandeling zichtverbeteringen geeft, die zes tot acht maanden aanhouden. Continue behandeling kan leiden tot een verdere verbetering of een verslechtering van het zicht tegenhouden.

• KANKER

  De ozon eigenbloedbehandeling kan nuttig zijn als biologisch adjuvante therapie voor kanker. Het maakt gebruik van de immuunactiverende effecten van lage doses ozon: immuuncellen - zoals lymfocyten, helpercellen, suppressorcellen, natuurlijke killer cellen - worden door de ozonreactie geactiveerd en reageren met de productie van hun boodschapper stoffen, cytokines, waaronder de interferonen. Ozon veroorzaakt zo een toename van het lichaamseigen interferon(of een interleukinestijging), deze zet, na teruggave van het eigen bloed een cascade van het afweersysteem van het lichaam in beweging en draagt bij aan de verbetering van het algemene welzijn.

• HUIDSCHIMMEL EN GEïNFECTEERDE HUIDWONDEN

  De schimmel- en bacteriedodende werking van ozon wordt reeds meer dan 100 jaar wereldwijd met succes ingezet in de behandeling van drinkwater. Het maakt de Medische ozon tot een effectieve therapie ter de bestrijding van hardnekkige huidschimmels, met name bij de met bacteriën bijbesmette voetschimmels, schimmels op het lichaam of de slijmvliezenschimmel.

• GEïNFECTEERDE WONDEN

  De lokale behandeling van geïnfecteerde wonden, zoals men ziet bij doorligwonden (decubitus), onderbeenzweren (ulcus cruris), een diabetisch gangreen of wondgenezingsstoornissen, behoort tot het klassieke gebied van de Medische ozon: Men maakt eerst gebruik van het ontsmettingseffect van ozon (bacteriën -en schimmeldodende werking), om een schone en steriele wond te verkrijgen. Lage concentraties zorgen daarna voor een versnelde wondgenezing.

• DARMZIEKTEN: PROCTITIS UND COLITIS

  Bij inflammatoire(ontstekings) darmziekten is de lokale toediening van ozon in de vorm van darminsufflatie (ozon van het rectum, zie hierboven rectale ozon therapie) in het eerste. stadium zeker de moeite waard. In de meeste gevallen is een behandelingserie van tien van deze behandelingen voldoende. Bij 10% zijn verschillende behandelingsseries vereist (pilotstudy met 248 patiënten). Colitis, fistels, proctitis, diverticulitis, stomaklachten( "kunstmatige aars"), enz. worden door een lokale toepassing van ozon met veel succes behandeld.

• VIRUSZIEKTEN, Herpes simplex (koortsblaasjes op de lippen en de geslachtsorganen), herpes zoster (gordelroos), Mononucleose (klierkoorts)

  Beide soorten herpes zijn virussen. De lip herpes, een vaak terugkerende, zeer vervelende ziekte, is met de verschillende vormen van ozontherapie zeer succesvol te behandelen, in aanvulling op andere methoden. Bij gordelroos is het complementaire (aanvullende) gebruik van ozon nuttig zowel lokaal met behulp van ozonwater compressen, alsmede in de vorm van ozon eigenbloed behandelingen.

• LEVERONTSTEKINGEN

  Inflammatoire lever-en vaatziekten behoren tot de klassieke toepassingsgebieden van de Medische ozon. Terwijl hepatitis A (HvA = hepatitis A-virus) relatief eenvoudig te behandelen is en volledig geneest, gaat de B-vorm(HVB = hepatitis B-virus) vaak over in de chronische vorm. Hier dient de ozon eigenbloedinjectie alsmede de rectale toediening van een ozon-zuurstof mengsel als aanvulling op de klassieke maatregelen. Dit geldt ook voor de behandeling van hepatitis C, die vooral vanwege de lange incubatietijd meestal alleen als een chronische leverziekte gediagnosticeerd wordt.

• GEWRICHTSAANDOENINGEN DEGENERATIEF(SLIJTAGE)

  Indien men de gewrichtsaandoeningen in 3 fasen indeelt zijn in het bijzonder fase 1 en 2, dat wil zeggen zonder ernstige botvervorming, voor een medische toepassing van ozon toegankelijk. Het betreft hier de osteoartritis of actieve artrose van de knie en schoudergewrichten (Gon-/Omarthrose). Intraarticulaire ozoninjecties zijn zinvol als een aanvulling op een basisbehandeling, met name met betrekking tot specifieke bewegingstherapeutische maatregelen. Er wordt gebruikt gemaakt van de anti-inflammatoire effecten van ozon, maar ook van de immunomodulatie en de activering van de kraakbeencelstofwisseling.

• RHEUMATISCHE ZIEKTEN - CHRONISCHE POLYARTHRITIS

  In het kader van reumatische ziekten ziet men verschillende pijnlijke aandoeningen van het skelet of spierstelsel, soms met een functionele beperking. Over het algemeen is het medisch gebruik van ozon hier slechts een aanvulling op de basisbehandeling en de aangepaste fysiotherapie. Ervaring toont dat ozon in de vorm van extracorporale bloedbehandeling bij reumatoïde artritis (chronische polyartritis) een zinvolle behandeling is in de pijnvrije fasen. De immunomodulerende eigenschappen van ozon en de anti-inflammatoire werking vormen de basis van de actie.

Mijlpalen in de ozontherapie

Toepassingen, indicaties en farmacologie

Literatuur:

H. Georg Knoch, E. G Beck, Renate Viehbahn Hänsler:„OZON–Handbuch: Grundlagen – Prävention –Therapie“ ecomed 1995, 11. Auflage 2006, Loseblattwerk im Ordner met Ergänzungslieferungen. ISBN 3-609-76540-2
Renate Viehbahn Hänsler, Siegfried Rilling: „Praxis der Ozon-Sauerstoff-Therapie – Ein Informations- und Arbeitsbuch“ vfm 1990 3.Auflage (1985)
Renate Viehbahn Hänsler: „Ozon-Sauerstoff-Therapie“ HAUG VERLAG 1999, ISBN 3-8304-7018-5
Renate Viehbahn Hänsler: „The Use of Ozone in Medicine“ ODREI-PUBLISHERS 2007. 5th edition. ISBN 078-3-934181-02-1
Paula Horan: „Ozon der unsichtbare Heiler – Ozon tötet Pilze, Bakterien und Viren, entgiftet und fängt vrije Radikale – Mit vielen praktischen Anwendungen“ Windpferd 2003
Velio Bocci: Oxygen-Ozone Therapy A critical Evaluation Kluwer Academic Publishers 2002 ISBN 1-4020-0588-1